بسـم الله الرَّحـمـن الرَّحیـم
50 راه کار برای تحقّق هدف انس روزانه ی دانش آموزان با قرآن کریم
پیشنهادهای زیر تنها بخشی از این راه کارها است :
1- با تلاوت روزانه ی قرآن کریم در نزد دانش آموزان, برای آنان نقش الگویی داشته باشید.
2- میثاق نامه ی تلاوت روزانه قرآن را که قبلاً تهیه کرده اید, همه باهم امضا کنید. و پس از آن در هر جلسه از دانش آموزان بپرسید که چه کسانی در این هفته هر روز قرآن خوانده اند ؟ اگر تعدادی نخوانده اند علت را جویا شوید و در رفع آن بکوشید. مسلماً اگر دانش آموزان اصرار شما را ببینند خود را با نظر شما تطبیق خواهند داد.
3- بیش ترین وقت هر جلسه را به خواندن آیات و عبارات قرآنی کتاب درسی توسط دانش آموزان اختصاص دهید.
4- همه با هم روزی یک صفحه یا کمتر از آن را در کلاس درس بخوانید.
5- در جلسات آموزش خانواده به موضوع اهمیت انس روزانه ی دانش آموزان با قرآن تأکید کنید.
6- دانش آموزان را به تدبر در پیام های قرآنی تشویق کنید.
7- از دانش آموزان بخواهید پیام قرآنی و برخی از آیات مشهور را در آیات درس یا مصحف شریف پیدا کنند.
8- قرآن کم علامت را برای دانش آموزان پایه های سوم تا ششم تهیه و آنان را به خواندن روزانه ی آن تشویق کنید.
9- احساس بچهها را درباره ی تلاوت روزانه ی قرآن موضوع انشاء کلاسی یا مسابقه در مدرسه و منطقه قرار دهید.
10- آیات مشهور مانند پیام های قرآنی را حفظ کنند.
11- آیات درس یا پیام قرآنی را مثل نوار با صوت زیبا بخوانند.
12- وظایف هر یک از مسلمانان درباره ی انتظارات قرآن درباره ی خودش را برای دانش آموزان به زبان ساده بیان کنید. مانند اهمیت دادن به قرآن ( مریم س 12) خواندن قرآن ( مزمل 20 ) آداب تلاوت ( اعراف204 ) تدبر در قرآن ( نساء 82 ) عمل به قرآن ( بقره 44 )
13- فعالیت آخر هر جلسه به موضوع « انس با قرآن در خانه » اختصاص دارد. نحوه ی انجام هر یک از این تمرینات را در جلسه ی قبل از آن برای دانش آموزان توضیح دهید.
14- از والدین بخواهید به انجام تمرینات کتاب مخصوصاً به بخش انس با قرآن در خانه نظارت کنند.
15- قرآن را از منزل به کلاس بیاورند و از روی آن بخوانند.
16- کلمات, آیات و عبارات مشابه را در درس یا کتاب و یا مصحف شریف پیدا و با هم مقایسه کنید.
17- از احادیث, اشعار و جملات ادبی مناسب مناسب برای ایجاد انگیزه برای انس روزانه با قرآن استفاده کنید.
18- نوار یا سیدی قرائت آیات کتاب درسی را در اختیار دانش آموزان قرار دهید و آنان را تشویق کنید در منزل تمرین کنند تا شبیه نوار صوتی بخوانند.
19- نرم افزار آموزش قرآن را که به تفکیک پایه تولید و نوزیع شده است را برای دانش آموزان تهیه کنید و آنان را به استفاده از آن تشویق نمایید.
20- فیلم, نوار یا سیدی قرائت آیات کتاب را با صدای قاریان ممتاز جهان برای بچهها پخش کنید.
21- آیه ها ی مشهور را با رنگ ( فسفری ) در کتاب درسی مشخص کنند
22- دانش آموزان را تشویق کنید تا با زمان سنج, سرعت تلاوت خود را در کلاس و منزل افزایش دهند.
23- بین آنان رقابت ایحاد کنید تا یک آیه را با یک نفس بخوانند.
24- بین آنان رقابت ایحاد کنیدتا یک عبارت یا آیه را با صوت زیبا بخوانند.
25- برای داوری در رقابت های کلاسی از دانش آموزان استفاده کنید.
26- « مسابقات روخوانی قرآن برای دانش اموزان پایه های اول تا سوم ابتدایی» و « مسابقات روانخوانی قرآن برای دانش آموزان پایه های چهارم و پنجم ابتدایی » به مسابقات قرآنی مدرسه و منطقه اضافه کنید.
27- دفترچه ای برای خواندن روزانه ی قرآن کریم تهیه کنید تا دانش آموزان تلاوت روزانه ی خود را در جداول مربوطه علامت بزنند.
28- دانش آموزان را تشویق کنید در بین نماز ظهر و عصر یک صفحه یا کمتر از آن را در نمازخانه ی مدرسه بخوانند
29- از هر موقعیت مناسب ضمن اشاره به معارف و آموزه های اخلاقی, به آیات قرآن استناد کنید.
30- با پرسش از معنای کلماتی که در فارسی و قرآن مشترک هستند, بچهها را به فهم لغات و ترجمه ی آن و نیز یافتن همخانواده ی لغات عادت دهید.
31- داستان های کتاب را همراه با پخش قرائت آیات مربوطه برای بچه ها تعریف کنید.
32- حالات پیامبر صل الله علیه و آله و سلم, ائمه ی اطهار علیهم السلام و بزرگان دینی درباره ی انس روزانه با قرآن را برای دانش آموزان بیان کنید. در بخش « قطره اما دریا » ی کتاب های آموزش قرآن پایه های سوم تا پنجم موارد زیبایی ذکر شده است. با مشارکت دانش آموزان آن ها را آموزش دهید.
33- داستانهایی درباره ی اهمیت و فواید انس دائمی با قرآن کریم برای دانش آموزان بیان کنید.
34- حکایات شیرین, لطیفهها و سرگرمیهای مناسب درباره ی قرآن کریم ارائه دهید.
35- در قالب ویژه نامه به ارائه رهنمودهای لازم برای دانش آموزان و اولیای آنان بپردازید و دانش آموزانی را که انس روزانه با قرآن دارند را معرفی کنید.
36- از قاریان مشهور شهر, منطقه و مدرسه برای مراسم آغازین صبحگاه و ظهرگاه دعوت کنید.
37- از دانش آموزان فعال قرآنی مدرسه و منتخبین مسابقات قرآنی تجلیل کنید.
38- آداب ظاهری و باطنی تلاوت قرآن را به تدریج به دانش آموزان آموزش دهید.
39- برخی از آثار و اسرار تلاوت قرآن را به زبان کوتاه برای دانش آموزان بیان کنید.
40- فضائل تلاوت برخی از سورهها و آیات را به زبان ساده برای آنان شرح دهید.
41- عواقب و نتایج سبکشمردن قرآن را گوشزد کنید.
42- با توجه به تفاوت های فردی و استعداد, علاقه و انگیزه ی هریک از دانش آموزان تکالیف خاص تحت عنوان فعالیت های فردی یا گروهی به آنان بدهید. مانند حفظ, قرائت, داستان گویی, انشاء, شعر, روزنامه دیواری و ...
43- به فضا سازی قرآنی در مدرسه و کلاس ها اهمیت بیش تری بدهید مانند دیوار نویسی, پارچه نویسی, تراکت و...
44- مدرسه ی قرآن و دارالقرآن های شهر را به دانش آموزان معرفی کنید.
45- دانش آموزان علاقمند و با استعداد را شناسایی و آنان را به ثبت نام و شرکت در کلاس های تخصصی مدرسه قرآن و دارالقرآن های منطقه تشویق کنید. هم چنین این موضوع را با خانواده ی آنان در میان بگذارید.
46- با توجه به علاقه و توانای خود در موقعیت های مناسب بین موضوعات مختلف درسی و آیات قرآن کریم ارتباط برقرار کنید. این کار ضمن ایجاد علاقه ی بیش تر دانش آموزان به قرآن کریم, در ایجاد رویکرد خلقت گرایانه در سایر دروس تاثیر بسزایی در تربیت قرآنی دانش آموزان دارد. دارد.
47- به جایگاه قرآن کریم در سایر دروس مانند علوم تجربی، ریاضی ، جغرافی، تاریخ و ... و حوزه های علمی و تربیتی ( تربیت قرآنی ) توجه کنید.
48- جشن شکوفه های قرآن کلاس اولی ها, مراسم شکرانه ی روخوانی کلاس سومی ها و مراسم شکرانه ی روان خوانی کلاس پنجمی هارا با شکوه و با تاکید بر انس روزانه با قران کریم برگزار کنید.
49- از مدیر مدرسه بخواهید تا از کلاس شما بازدید کند و در حضور او دانش آموزانی را که هر روز قرآن می خوانند تشویق کنید.
50- مدیر مدرسه ضمن تاکید مکرر در مراسم آغازین مدرسه به انس روزانه ی همه ی دانش آموزان با قرآن کریم در مراسم های گوناگون مدرسه از دانش آموزان مدرسه تقدیر نماید.
با سپاس از توجه شما به مطالب ارائه شده, امید است با ارائه ی نقد و نظرهای سازنده, ما را در تحقق این اهداف یاری نمایید.
رضا نباتی
از مؤلفین کتاب و کارشناس آموزش قرآن دفتر برنامه ریزی و تألیف کتب درسی
منابع :
1- وب سایت گروه درسی قرآن دفتر برنامه ریزی وتالیف کتب درسی http://quran-dept.talif.sch.ir
2 - وبلاگ فرهنگ آموزش قرآن در آموزش و پرورش ایران http://quran-edu.blogfa.com
لیست کل یادداشت های این وبلاگ