بازی چیست و در برنامه درسی تربیت بدنی چه جایگاهی دارد؟

    تعریف جامع و فراگیر از بازی که مورد تایید همه نظریه پردازان روانشناسی باشد وجود ندارد و  تقسیم بندی های متعددی نیز از انواع بازی صورت گرفته است اما آنچه از تعاریف و دسته بندی ها به طورمشترک قابل مشاهده می باشد، این است که کودک بر اساس نیازهای درونی خود به بازی می پردازد؛ در حالیکه فعالیت ها و کوشش های آگاه و ناخودآگاه وی به منظور آماده ساختن او برای زندگی آینده صورت می گیرد. به عبارت ساده تر می توان گفت بازی بستر مناسبی برای دانش آموز است که بدون تحمل خشکی تمرینات، کلاس را با نهایت رغبت و اشتیاق همراه با کسب لذت سپری کند وعلاوه بر کسب مهارت های حرکتی و آموزشی مربوطه، به تمرین زندگی بپردازد. تمرین همیاری، همکاری، مسئولیت پذیری، قانونمندی، نظم وانضباط، آشنایی با روابط اجتماعی، تحصیل عاطفه، آشنایی با محیط و... از جمله این خصوصیات است.
    واین مهم میسر نخواهد شد مگر آنکه معلمین تربیت بدنی ضمن آگاهی از جایگاه برجسته و تاثیر مهم خود در آموزش وتربیت دانش آموزان، ضمن فراهم آوردن بستری مناسب برای آموزش و گسترش تجارب حرکتی و توانایی های جسمانی دانش آموز، بازی ها را در جهت تربیتی مطرح کنند و با دادن معنا و محتوا به بازی ها، آن ها را به درس زندگی تبدیل نمایند. این امر باعث می شود تا دانش آموزان ضمن لذت بردن از بازی هدفمند، به اهداف والای آموزشی و پرورشی بهتر دسترسی پیدا کنند.    در راستای اهداف آموزشی برنامه درسی پایه دوم و کسب صلاحیت های مشترک در حوزه های یادگیری برنامه درسی ملی، برنامه درس تربیت بدنی نگاه ویژه ای به بازی ها داشته و سه گروه از بازی ها با توجه به کارکرد آنها در اولویت قرار می دهد.
-         بازی های گروهی

--    -   بازی های تلفیقی با سایر دروس

-          -     بازی های بومی-محلی

در ادامه پس از معرفی و بیان نکات اساسی هر گروه از بازی های ذکر شده 14 نمونه بازی به طور کامل شرح داده می شود. که معلمان می توانند در تکمیل فعالیت های جلسات آموزشی مطرح شده در کتاب معلم، در هر جلسه یکی از بازی های مرتبط با موضوع آموزشی را انتخاب و در تمام مراحل کلاس از آن بهره ببرند. البته می توان با اعمال برخی تغییرات در نحوه اجرا و متناسب سازی آن با فرهنگ و اقلیم محل آموزش، بازی ها را به شکل جذاب تر و متنوع تر اجرا کرد.

بازی ها ی گروهی

در بازی ها و فعالیت های گروهی ومشارکتی دانش آموزان با کمک هم برای رسیدن به هدفی مشترک تلاش می کنند . در این بازی ها، دانش آموزان با هم تشریک مساعی می کنند و در تمام مراحل احساس مسئولیت می کنند. برخی از رفتار ها از جمله اعتماد، دوستی، پذیرش از سوی جمع، کمک به دیگران، مشارکت در کار با دیگران، کاهش نا هنجاری های اخلاقی، گرایش و تمایلات مثبت و... توسعه می یابد .
برای انجام بازی های گروهی دانش آموزان به یادگیری مهارت های ذیل نیاز دارند:رعایت نوبت، لذت بردن از موفقیت دیگران، گوش دادن به صحبت های دیگران، رفع اختلاف با همکلاس های خود، حمایت ضعیف تر ها و تشویق آنان، توانایی انتقاد سریع، حمایت و تشویق دیگران.
از اینرو توصیه می شود معلمان در طول اجرای کلاس و انجام فعالیت ها و با زی ها با استفاده از آموزش های کلامی و غیر کلامی خود نسبت به تقویت مهارت های ذکر شده اهتمام ورزند.

نکات اساسی در انجام فعالیت ها و بازی های ورزشی گروهی

-         گروهها با توجه به توانایی افراد انتخاب شوند تا گروه های متجانس داشته باشیم.

-         دقت شود نوبت هریک از بچه ها در بازی مراعات شود.

-         نکات ایمنی به دانش آموزان گوشزد شده ومعلم از ایمنی بچه ها در هنگام بازی مراقبت کند.

-         بازی ها متناسب با اهداف آموزشی درس انتخاب شود.

-         به هنگام معرفی وشرح بازی، بهتر است معلم ضمن شرح دادن خود بازی را اجرا کند.

-         امکانات و وسایل مورد نیاز بازی با در نظر گرفتن ایمنی وسایل تهیه گردد.

-         احترام به قوانین و مقررات، احترام به همبازی، رعایت نوبت، مسئولیت پذیری وتلاش و پشتکار از ضروریات بازی های گروهی است که توصیه می شود همواره از سوی معلم گوشزد گردد.

-         برای حفظ تنوع، از تکرار بیش از اندازه یک بازی پرهیز شود.