ادامه ی ساختار کتاب فارسی اول
اهداف آموزشی «باهم بخوانیم»ها:
پرروش حس لطیف و عاطفة پاک کودکان
تلطیف ذهن و زبان کودکان
تقویت هوش زبانی
ایجاد نشاط و طراوت و شادابی در فضای آموزشی
آشنایی با تلفظ و خوانش معیار از طریق گوش دادن به لوح فشردة کتاب گویا
پرورش و تقویت حافظه
تقویت و توسعة زبانآموزی
گسترش دامنة واژگانی
لازم است آموزگاران گرامی به اهداف آموزشی این بخش و چگونگی دستیابی بدان در پهنة آموزش زبان فارسی، پایبند باشند.
روانخوانی (6): یکی دیگر از عناصر ساختاری و محتوایی فارسی، «روانخوانی» است. در کتاب فارسی اول چاپ 1390 چگونگی حضور و جایگاه روانخوانیها دست خوش تغییر شده است.
میدانیم که اصلیترین هدف آموزشی «روانخوانی» در برنامة فارسی این است که متنهای روانخوانی در حقیقت پهنهای هستند که برای پرورش و تقویت مهارت خوب و درست خواندن است و فرصتی است که زبانآموزان توانایی و قابلیتهای خوانداری خویش را به نمایش میگذارند و آموزگاران نیز مجالی مییابند تا چگونگی تلفظ، رعایت آهنگ کلمات و بافت جملهها و توانایی بازشناسی نمادهای خطی و تبدیل آنها به نمادهای آوایی و تولید گفتار و خوانش را ارزشیابی کنند.
به همین سبب، متنهای روانخوانی (1) که در پایان نشانههای یک قرار گرفته است(قرآن و میهن ما)، کاملاً با برنامة زبانآموزی و میزان پیشرفت یادگیری نشانهها هماهنگی دارد، یعنی تمام کلمات این دو متن به طور دقیق گزینش شدهاند و ترکیبی از سی نشانة آموخته شده در نشانههای یک هستند.
روانخوانی (2) که در پایان کتاب فارسی آمده، چهار متن را در بر دارد و به دلیل پایان یافتن آموزش و یادگیری نشانهها، محدودیتهای بخش قبل را ندارد و انتظار این است که زبانآموز بتواند نوشتههای متناسب با ذهن و زبان گروه سنی خود را به
آسانی بخواند. استفاده از لوح فشردة کتاب گویا برای آشنایی با آهنگ صحیح جملات و تلفظ فارسی معیار، ضروری است.
ب- کتاب کار (مهارت نوشتن)
پیشتر گفتهایم که کتاب فارسی (مهارت خواندن) قلمرو مهارتهای شفاهی، گفتاری و ریز مهارتهای خواندن (مانند خوب دیدن، خوب گوش دادن و...) و سرانجام نرمش و پرورش ذهن و زبان است.
کتاب کار فارسی پهنة مهارتهای نوشتاری و کتبی زبان و فرصتی است برای نرمشهای عظلات دست، دستورزی و نقاشی، رونویسی، حرفنویسی، هجانویسی، کلمهنویسی و...
همانگونه که در کتاب فارسی، زبان نرمش خود را به کمک ذهن و دیگر حواس در زمین نگارهها انجام میداد، در کتاب کار، دست نرمش خود را به کمک خیال و هوش و ذهن و تعقل از راه نمادهای خطی در زمینه صفحههای کاغذی انجام میدهد. در آن کتاب (فارسی) نرمش زبان به گفتار رهوار و سخنان به هنجار میانجامد و در این کتاب (کار) نرمش دست و دستورزیهای کودکانه به نوشتار سنجیده و به سامان پایان میگیرد.
در کتاب کار فارسی، تمرینهای متنوع هماهنگ با پیشرفت یادگیری در زبانآموزی طراحی و تدوین شده است به گونهای که هر یک از فعالیتها، مهارت یا مهارتهایی از آموزش زبان را پرورش میدهد. بنابراین کتاب کار فرصتی است برای تعمیق آموختهها و کاربست تجربههای یاددهی-یادگیری که میبایست همگام با آموزش فارسی انجام گیرد و ارزشیابی شود. روش آموزش و کار در این کتاب، تحلیلی، نگاه سازهای یا جزیینگر است. در نمودار زیر روش آموزش در دو کتاب نماینده شده است:
توجه : نوع خط کتاب فارسی از عناصری است که با اهداف آموزشی- فرهنگی طراحی شده است و لازم است همکاران به انواع خط و هدفهای هر یک در آموزش و ارزشیابی توجه نمایند.
خط نسخ ، این خط در بخش روانخوانی و نوشتههای زیر تصویر ک ها و سرخط تمرینهای فارسی و سؤالهای کتاب کار یا آن فعالیتهایی که جنبة خواندنی دارند، به کار گرفته شده است. هدف اصلی این خط، کمک به خواندن، سرعت و سادگی تشخیص است.
خط تحریری ساده، در متن درسها آمده است. این خط سرمشق نوشتار کودکان است. هدف از به کارگیری این خط، آسانسازی حرکت دست کودکان ، سهولت و سرعت و زیبایی در نوشته است.
خط نستعلیق ساده یا شبه نستعلیق ، هدف این خط پرورش حس زیبایی و توجه به جنبة هنری خط در فرهنگ ایران است . این خط فقط در « با هم بخوانیم» استفاده شده است
در بخش نگارهها از صداکشی، هجابندی (بخش کردن) و حرفآموزی باید پرهیز شود.
نشانههای یک (30=2*15): این بخش از کتاب شامل پانزده درس است و در هر درس دو نشانة زبان فارسی آموزش داده میشود، پس در پانزده درس، سی نشانه سازماندهی شده است. روش آموزش در این بخش، از کل به جزء است. مثلاً در نشانة یک درس اول، زبانآموز نخست به کمک تصویر با مفهوم کلی «آب» و سپس با تلفظ و آوای آن آشنا میشود و پس از این مرحله اجزا و عناصر آن را تشخیص خواهد داد.
از ابتدای نشانهها، طرح انگشتی پایین صفحهها با سه رنگ، چگونگی ترتیب و تقدم نشانهها را بیان میکنند. رنگ مشکی بیانگر حرف آموزش داده شده و گذشته، رنگ قرمز بیانگر حرف در حال آموزش و رنگ آبی بیانگر نشانة بعدی و آموزش آینده است.
در بخش نگاره، همة تکیة ما در آموزش، بر تصاویر بود ولی از نشانة یک آموزش الفبای فارسی موضوع آموزش است. در این بخش تکیه بر عناصر زیر و تقویت آموزش آنها، از اهداف اصلی است:
الف) تأکید بر آموزش و یادگیری آوای نشانه یا صدای حرف
ب) تأکید بر آموزش و یادگیری نماد خطی نشانه یا شکل نوشتاری حرف
شناخت، تشخیص و تمییز آوواها و شکلها و همگونسازی و انطباق صدا با شکل
ت) تبدیل نمادهای آوایی به خطی و وارونة آن (نوشتن و خواندن)
نشانههای دو (10): نشانههای دو در هفت درس به آموزش ده نشانة زبان فارسی میپردازند. روش آموزش، اهداف و اصول آموزشی همان است که در نشانههای یک گفتهایم ولی در ساختار برونی کتاب و چگونگی حضور تصویر و نشانههای زبانی از آغاز درس شانردهم تغییری دیده میشود که لازم است آموزگاران گرامی بدان توجه نمایند و آن این که در بخش نگاره، همة محتوای آموزش زبان، تصویر بود به زبان دیگر، تصویر در نگارهها همان متن آموزشی ما بود. در نشانة یک کمی از حجم تصویر کاسته شد و نشانهها هم خودنمایی کردند و موضوع آموزش شدند اما از نشانة دو (درس شانزده تا پایان) جای تصویر با متن نوشتاری عوض میشود و تصویر در سایة متن قرار میگیرد و نوشتهها هم ساختار داستانی و طولانیتری به خود میگیرند و تصویرکها هم به طور کامل از این بخش به همراه کلید واژهها حذف میشوند
لیست کل یادداشت های این وبلاگ